Μαυρίλο, Δασικό Χωριό, Διάσχιση Γραμμένης Οξιάς
Ένα ακόμα σαββατοκύριακο μέσα στη Φύση – powered by Backpack On Greece έλαβε τέλος
Μαυρίλο Φθιώτιδας.
Το Μαυρίλο – ένα από τα κεφαλοχώρια του Βελουχίου στο παρελθόν – βρίσκεται σε 920μ. υψόμετρο, επάνω ακριβώς στις πηγές του Σπερχειού ποταμού και πνιγμένο στον ελατιά του Τυμφρηστού.
Υπήρξε ένα από τα κεφαλοχώρια του Βελουχίου στο παρελθόν. Και, επίσης, ένα κέντρο της «αμυντικής βιομηχανίας» άλλων εποχών.
Κατά μια εκδοχή το όνομα Μαυρίλο προήλθε από τη «μαύρη ύλη», δηλαδή το μπαρούτι.
Πάντως το χωριό έχει πίσω του ιστορία αρκετών αιώνων. Από εδώ πέρασαν πολλοί Γαλάτες, Φράγκοι, Βενετοί, Αρβανίτες.
Λέγεται ότι εκεί βρίσκονταν τα θερινά ανάκτορα του Αχιλλέα, γιου του Πηλέα, με μόνιμη εγκατάσταση των αρχαίων ελληνικών φύλων Αινιάνων & Δολόπων!
Το χωριό έχει πίσω του ιστορία αρκετών αιώνων. Από εδώ πέρασαν πολλοί Γαλάτες, Φράγκοι, Βενετοί, Αρβανίτες.
Επίσης είναι η πατρίδα της οικογένειας των Αινιάνων, μελών της Φιλικής Εταιρείας, που ξεσήκωσαν όλη τη Ρούμελη στην επανάσταση του 1821 : ο Ζαχαρίας Αινιάν μύησε τον Παπαφλέσσα στη Φιλική Εταιρεία, ο Γεώργιος Αινιάν αντιστράτηγος της Ρούμελης, ο Δημήτριος Αινιάν, συμπολεμιστής, προσωπικός γραμματέας και βιογράφος του Γεωργίου Καραϊσκάκη.
Στη ακμή του, μεταξύ 1.700 – 1850μ.Χ. διέθετε 10 πυργόσπιτα και 12 μπαρουτόμυλους και στήριξε αποφασιστικά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 με την παραγωγή και διάθεση μπαρούτης, σύμφωνα με επιστολές του Αθανασίου Διάκου. Το Μαυρίλο ήταν για τη Ρούμελη, τη Θεσσαλία και την ´Ηπειρο ό,τι η Δημητσάνα για την Πελοπόνησο.
Λέγεται – κατά μια εκδοχή – ότι το όνομα Μαυρίλο προήλθε από τη «μαύρη ύλη», δηλαδή το μπαρούτι.
Γραμμένη Οξιά
Η Γραμμένη Οξιά είναι ένας εκτεταμένος ορεινός όγκος στα σύνορα των νομών Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, ο οποίος περιβάλλεται από τους “γίγαντες” Βαρδούσια και Γκιώνα στα νοτιοανατολικά, Βελούχι (Τυμφρηστό) στα βόρεια και Καλιακούδα στα δυτικά.
Το βουνό πήρε το όνομά του από το δέντρο Οξυά που φύεται εκεί. Μάλιστα το δάσος με οξυές που φιλοξενείται στις πλαγιές του αποτελεί το νοτιότερο δάσος οξυάς στην Ευρώπη!
Η υψηλότερη κορυφή της είναι η Σαράνταινα (1.923μ), εκτεθειμένη στα βόρεια ρεύματα που κατεβαίνουν από το Βελούχι και θεωρείται από τα πιο κρύα μέρη στην Ελλάδα! Ο παγωμένος αέρας δε σταματάει ποτέ να φυσάει και η πυκνή ομίχλη είναι ο πιο συνηθισμένος επισκέπτης της.
Λέγεται πως το όνομά της το πήρε όταν στις παγωμένες πλαγιές της σαράντα άτομα που γύριζαν από ένα γάμο πέθαναν από το κρύο.
Από το καταφύγιο ξεκινά μια πεζοπορική διαδρομή μήκους 18 χιλιομέτρων, με κατάληξη τη θέση “Κοκκάλια” (όπου υπάρχει μνημείο προς τιμή της νίκης των Αιτωλών σε βάρος των Γαλατών το 279 π.Χ.). Πρόκειται ουσιαστικά για διάσχιση της κορυφογραμμής της Γραμμένης Οξυάς.
Μάχες
(1) Η ιστορία της μάχης μεταξύ Αιτωλών και Γαλατών στα “Κοκκάλια”
Το 279 π.Χ. πολυάνθρωπη στρατιά Γαλατών (200.000) με αρχηγό τον Βρέννο Β’ πραγματοποίησε εισβολή στη Μακεδονία και προχώρησε στη Θεσσαλία, λεηλατώντας και καταστρέφοντας τα πάντα.
Μπροστά στον κίνδυνο συμμαχούν, τότε, οι ελεύθερες πόλεις της κεντρικής Ελλάδας (Αιτωλία, Βοιωτία, Λοκρίδα, Φωκίδα, Μέγαρα και Αθήνα) και αναθέτουν την αρχηγία του ελληνικού στρατού (30.000 περίπου) στον Αθηναίο στρατηγό Κάλλιππο τον Μοιροκλέους.
Οι Γαλάτες, έχοντας ως πρώτο στόχο το Μαντείο των Δελφών, όπου υπήρχαν θησαυροί, κατέβηκαν από τη Θεσσαλία στη Φθιώτιδα και, αφού πέρασαν το Σπερχειό, λεηλάτησαν την Ηράκλεια και επιτέθηκαν στους Έλληνες που είχαν πάρει θέσεις στο στενό των Θερμοπυλών.
Στη σύγκρουση οι Έλληνες, αν και ήταν πολύ λιγότεροι, αντιστάθηκαν με γενναιότητα και ανάγκασαν τους Γαλάτες να υποχωρήσουν.
Ο Βρέννος, τότε, για να εξασθενήσει την παράταξη των Ελλήνων, έστειλε, για αντιπερισπασμό, 40.000 Γαλάτες εναντίον της Αιτωλίας με την ελπίδα ότι έτσι θα αναγκάζονταν οι Αιτωλοί να φύγουν από τις Θερμοπύλες για να υπερασπιστούν τη χώρα τους.
Το τμήμα αυτό των Γαλατών, με αρχηγούς τον Ορεστόριο και τον Κόμβουτιν, πέρασε το Σπερχειό προς τα πίσω, και μέσω της Θεσσαλίας εισέβαλε στην Ευρυτανία που αποτελούσε μέρος της Αιτωλίας.
Οι βάρβαροι βρήκαν τη χώρα των Αιτωλών ανυπεράσπιστη και διέπραξαν φοβερά ανοσιουργήματα. Την καταστροφική μανία των Γαλατών δέχθηκε προπαντός το Κάλλιο, που φέρεται ως πρωτεύουσα της Αιτωλίας και εντοπίζεται στο χώρο του σημερινού Κλαυσείου.
Όταν οι Γαλάτες ολοκλήρωσαν την καταστροφή και έκαψαν το Κάλλιο, επέστρεψαν από τον ίδιο δρόμο για να συναντήσουν το κύριο σώμα του βαρβαρικού στρατού στις Θερμοπύλες.
Αλλά ο ίδιος δρόμος τους έφερε πάλι στον φυσικό αυχένα (τα Κοκκάλια), από τον οποίο είχαν εισβάλει στην Αιτωλία.
Εκεί ομώς βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις 8.000 Αιτωλούς που κατέφθασαν από τις Θερμοπύλες με τους στρατηγούς Πολύαρχον, Πολύφρονα και Λαοκράτη.
Αλλά και οι Καλλιείς όπως και οι άλλοι Ευρυτάνες καταδίωξαν τους επιδρομείς, ζητώντας εκδίκηση για όσα έπραξαν σε βάρος τους.
Ο Παυσανίας λέει ότι στην καταδιωκτική εκστρατεία πήραν μέρος εθελοντικά και γυναίκες, γιατί μισούσαν τους Γαλάτες περισσότερο από τους άνδρες.
Η σύγκρουση υπήρξε σφοδρότατη και συνεχίστηκε για μέρες. Όπως φαίνεται, οι Γαλάτες είχαν κυκλωθεί και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν από τους Αιτωλούς.
Λείψανα από τη φονικότατη εκείνη μάχη υπάρχουν και σήμερα. Απειράριθμα θρυμματισμένα κόκκαλα βρίσκονται σκορπισμένα στο έδαφος, από τα οποία η τοποθεσία ονομάζεται “Κοκκάλια”.
Όσοι από τους Γαλάτες κατόρθωσαν να σωθούν, έτρεξαν να περάσουν το Σπερχειό, για να ενωθούν με το κύριο σώμα του βαρβαρικού στρατού στις Θερμοπύλες.
Εκεί όμως τους περίμεναν οι Θεσσαλοί και οι Μαλιείς, που τόσους πολλούς σκότωσαν από αυτούς, ώστε δε σώθηκε κανένας να φθάσει στην πατρίδα του (Παυσανίας).
Αλλά και οι άλλοι Γαλάτες, ο κύριος όγκος, αν και διέσπασαν την άμυνα των Ελλήνων στις Θερμοπύλες με κυκλωτικό ελιγμό μέσω της Οίτης, και βάδισαν εναντίον των Δελφών, δεν είχαν καλύτερη τύχη, γιατί νικήθηκαν.
Ο ίδιος ο Βρέννος, αφού τραυματίστηκε, αυτοκτόνησε, πίνοντας άφθονο δυνατό κρασί (άκρατον οίνον). Οι υπόλοιποι Γαλάτες επιστρέφοντας μέσω Θεσσαλίας προς τη Μακεδονία και Θράκη, αποδεκατίστηκαν υπό λοιμού, ψύχους και μαχαίρας.
(2) Η ιστορική νίκη των Ελλήνων κατά των Τούρκων στη Γραμμένη Οξυά Ναυπακτίας.
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1828, στη θέση Ρίπα έγινε η μάχη της Γραμμένης Οξυάς, όπου ο τουρκικός στρατός νικήθηκε από τους λιγοστούς αλλά με ατσάλινη ψυχή Ελληνες και υποχώρησε πρός το τελευταίο διάσελο της Κειθερίπας, όπου το μέρος προς τη Γραμμένη Οξυά είναι δύσβατο και απότομο.
Βλέποντας οι Τούρκοι αρχηγοί μετά από πολλές προσπάθειες, οτι είναι αδύνατο να προχωρήσουν, εγκατέλειψαν το χώρο και ντροπιασμένοι επέστρεψαν στο Γαρδίκι, αφού απώλεσαν στο πεδίο της μάχης περί τους 100 νεκρούς στρατιώτες.
Δασικό Χωριό
Ένα στολίδι μέσα στο πράσινο, είκοσι ξύλινα σπιτάκια μέσα σε ένα μαγευτικό τοπίο.
